জি-২০

 

জি-২০

ভাৰতবর্ষই ২০২২-২৩ চনৰ বাবে জি-২০ ৰাষ্ট্ৰগোটৰ সভাপতি বা প্ৰেছিডেণ্টৰ আসন লাভ কৰিছে৷ সেই গতিকে জি-২০ বিষয়ক কিছু তথ্যৰ আভাষ লওঁ আহক-

ü  জি-২০ (Group of Twenty) হৈছে মুখ্যতঃ বিশ্বৰ প্ৰধান প্ৰধান উন্নত আৰু উন্নয়নশীল দেশসমূহৰ এটা আন্তঃচৰকাৰী প্ৰতিষ্ঠান৷ প্ৰতিষ্ঠানটোত ভাৰতৰ উপৰিও আছে আমেৰিকা, ব্ৰিটেইন, ইউৰোপীয় সংঘ, চীন, ৰাছিয়া, অষ্ট্ৰেলিয়া, আর্জেণ্টিনা, ব্ৰাজিল, কানাডা, ফ্ৰাঞ্চ, জার্মেনি, ইণ্ডোনেছিয়া, ইটালি, জাপান, দক্ষিণ কোৰিয়া, মেক্সিকো, ছৌডি আৰব, দক্ষিণ আফ্ৰিকা আৰু তুৰস্ক৷

ü  ইয়াৰ সদস্য দেশবোৰ মিলালে বিশ্বৰ মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদনৰ ৮৫% থূপ খাই থকাৰ লগতে বিশ্ব বাণিজ্যৰ ৭৫ % অধিক আৰু বিশ্বৰ মুঠ জনসংখ্যাৰ দুই তৃতীয়াংশও ইয়াতেই সমূহীয়াকৈ সোমাই আছে৷

ü  ১৯৯৯ চনত বিশ্ব অর্থনীতিৰ সংকটৰ সময়ত ২০ খন দেশৰ কেন্দ্ৰীয় বেংকৰ গৱর্ণৰে একত্ৰিতভাৱে  অর্থনৈতিক আৰু বিত্তীয় বিষয়ৰ ওপৰত আলোচনা কৰিবৰ বাবে গঠিত হোৱা এই গোটটোৱেই পিছলৈ জি-২০ নাম পাইছিল৷ ২০০৭ চনত আন্তৰাষ্ট্ৰীয় বিত্তীয় সংকটৰ পিছত ইয়াক দেশসমূহৰ মুৰব্বী বা চৰকাৰৰ পর্যায়লৈ উন্নীত কৰা হয়৷ গোটে বিশ্ব অর্থনীতি, স্বাস্থ্য, কৃষি, শক্তি, পৰিৱেশ, জলবায়ু পৰিৱর্তন প্ৰতিৰোধ, দীর্ঘস্থায়ী বিকাশ, দুর্নীতি ৰোধ আদি বিভিন্ন বিষয়ত সিধান্ত গ্ৰহণ কৰি আহিছে৷

ü  ইয়াৰ দুটা সমান্তৰাল শাখা আছে- বিত্তীয় আৰু চার্পা৷ বিত্তীয় গোটত বিত্তমন্ত্ৰীসমূহ আৰু চার্পা গোটত সদস্য ৰাষ্ট্ৰক প্ৰতিনিধিত্ব কৰা মূৰব্বীসমূহ৷

ü  জি-২০ ৰ বৈঠকত সদস্যৰাষ্ট্ৰৰ নেতাসকলে গুৰুপ্তপূর্ণ অর্থনৈতিক সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিব পাৰে৷ কিন্তু একে সময়তে হেঁচা আৰু প্ৰভাৱে এখন প্ৰতিযোগিতাও চলে৷

ü  ইয়াৰ প্ৰথমখন অধিৱেশন ১৯৯৯ চনত বার্লিনত অনুষ্ঠিত হৈছিল৷

ü  সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমূহৰ মাজত একাদ্বিক্ৰমে সভাপতি এটা বছৰৰ বাবে পদবীৰ দায়িত্ব অর্পন কৰা হয়৷ ইয়াত কোনো ভোটদানৰ ব্যৱস্থা নাই৷ ২০২২ চনত ইণ্ডোনেছিয়াৰ বালিত ১৬ নৱেম্বৰত অনুষ্ঠিত হৈ যোৱা বৈঠকৰ পাছৰ পৰা ভাৰতে সভাপতিৰ দায়িত্ব গ্ৰহণ কৰিছে৷

ü  ২০২২ চনৰ ১ ডিচেম্বৰৰ পৰা ২০২৩ চনৰ ৩০ নৱেম্বৰলৈ ভাৰত জি-২০ৰ সভাপতি হৈ থাকিব৷ নিজৰ অধ্যক্ষতাৰ কালত ভাৰতে ২০০ খন বৈঠক অনুষ্ঠিত কৰিব লাগিব৷ দেশৰ প্ৰতিখন ৰাজ্যৰ ৰাজধানীতে একোখনকৈ বৈঠক অনুষ্ঠিত কৰিব লাগিব৷ অন্তিম অধিৱেশন নৱেম্বৰ মাহৰ অন্তিম সপ্তাহৰ ভিতৰত কৰিব লাগিব৷ বৈঠকসমূহত ভাৰতে বিশ্বসম্প্ৰদায়ৰ কল্যাণ হ’ব পৰা বিষয়সমূহৰ ওপৰত নিজৰ মতামত সবলভাৱে উপস্থাপন কৰাৰ লগতে সদস্য ৰাষ্ট্ৰসমুহৰ সমুহীয়া কল্যাণৰ স্বার্থত কাম কৰাৰ বাবে হেঁচা দিব লাগিব৷

ü  নিজৰ সভাপতিত্বৰ কালৰ বাবে ভাৰতে ‘ল’গ’ থিম (মূল বিষয়) আৰু ৱেবছাইট মুকলি কৰিছে৷ প্ৰতীক চিহ্নত ভাৰতৰ জাতীয় পতাকাত ব্যৱহাৰ হোৱা তিনিওটা ৰং, ৰাষ্ট্ৰীয় ফুল পদুমৰ ওপৰত পৃথিৱীৰ প্ৰীক মিলাই দিয়া হৈছে৷ তাৰ তলত ক মহোপনিষদৰপৰা গ্ৰহণ কৰা বাক্য –‘বসুধৈব কুটুম্বকম’ (পৃথিৱীখন এটা পৰিয়াল) ৷  

ü  থিম হৈছে- One Earth, One Family, One Future.

ü  ২০২৩ চনৰ শীর্ষ বৈঠকলৈ ভাৰতে বাংলাদেশ, ইজিপ্ত, মৰিচাছ, নেদাৰলেণ্ড, নাইজেৰিয়া, ওমান, ছিংগাপুৰ, স্পেইন আৰু সংযুক্ত আৰব আমীৰশ্বাহীক অতিথি ৰাষ্ট্ৰহিচাপে আমন্ত্ৰণ জনাইছে৷

ü  লগতে United Nation, International Monetary Fund, World Health Organisation, World Trade Organisation, International Labour Organisation, Asian Development Banak আসি সন্থাসমূহকো নিমন্ত্ৰণ জনাইছে৷